زانوی پرانتزی وساختمان مفاصل بدن
مفصل چیست : محل اتصال استخوانها به یکدیگر را مفصل گویند. سه نوع مفصل در بدن انسان وجود دارد:
(Diarthrosis) 1. مفصل متحرک
مفصلهایی هستند که به علت ساختمان خاصی که دارند در دامنه وسیعی حرکت میکنند نظیر مفصل ران ٬ مفصل مچ پا ٬ مفصل آرنج و غیره . در این نوع مفصلها در فضای مفصلی بین دو استخوان هیچ گونه بافتی وجود ندارد که سبب محدودیت حرکات آن شود. درمان زانوی پرانتزی بدون عمل جراحی
ساختمان این مفصلها کامل و شامل قسمتهای زیر است :
غضروف مفصلی که انتهای استخوانها را پوشانده است. کپسول مفصلی که انتهای استخوانها را مثل غلافی دربر میگیرد. این کپسول در بعضی قسمتها به وسیله رباطهای مفصلی تقویت میشود. علاوه بر آن ٬ گاه رباطهای دیگری دو استخوان را به هم مربوط میسازد مثل رباط متقاطع زانو ( Cruciate Ligament). سطح درونی کپسول با لایهای از غشای زلال (پرده سینویال) پوشیده شده است که ماده لزجی از خود ترشح میکند و علاوه بر تسهیل حرکات مفصل ٬ تغذیه غضروف مفصلی را نیز تأمین میکند. ( زانوی پرانتزی وساختمان مفاصل بدن )
در بعضی مفصلها مانند مفصل زانو علاوه بر تشکیلات فوق بین دو (Meniscus) صفحه های غضروفی به نام منیسک استخوان قرار دارند. اشکال گونا گون مفاصل متحرک عبارتند از:.
الف) مفصل کروی (دورانی: (قسمتی ازیک استخوان در داخل حفره استخوان دیگر حرکت میکند نظیرمفصل ران و مفصل شانه . دامنه حرکات در این نوع مفصل که انتهای یکی از استخوانها به صورت کرهای است ٬ از سایر مفصلهابیشتر است و غالباً از همه طرف انجام میگیرد.
ب)مفصل لولایی : انتهای قرقرهای شکل یک استخوان در حفره استخوان دیگر قرارمیگیرد نظیر مفصل زانو ٬ آرنج ٬ مچ پا و غیره . این مفصلهاحرکات جانبی ندارند و فقط خم و راست میشوند. ( زانوی پرانتزی وساختمان مفاصل بدن )
در این مفصل انتهای: (Pivot) ( ج) مفصل مداری (محوری
قوسی شکل یک استخوان حول محور استخوان دیگر می چرخد
و حرکات این نوع مفصلها تنها چرخشی است نظیر مفصل بین
دومین (Odontoid) رادیوس و اولنا و مفصل بین زایده دندانی
مهره گردنی با اطلس.
در این نوع : (Ellipsoidal یا Condyloid) د) مفصل لقمه ای
مفصل ٬ انتهای برجسته یکی از استخوانها که بیضی شکل است
در حفره استخوان دیگر که آن هم بیضی شکل است قرار میگیرد
مثل مچ دست (بین انتهای پایینی استخوان رادیوس و ردیف اول
استخوانهای مچ دست). این مفصلها تقریباً کلیه حرکات
به استثنای حرکات چرخشی را انجام می دهند.
در این نوع مفصل : ( Sliding Joint) ه) مفصل لغزنده
سطوح مفصلی تقریباً مسطح است یا دارای تحدب و تقعر اندکی است و حرکات آن که به وسیله رباطهای مفصلی محدود شده
است به صورت لغزشی است. مثل مفصل بین استخوانهای مچ دست و مچ پا و مفصل خاجی خاصرهای.
در این نوع مفصل که : ( Saddle Joint) و) مفصل زینی شکل در حقیقت یک نوع مفصل لقمهای است انتهای زینی شکل یک
استخوان در حفره استخوان دیگر که انحنای آن عکس انحنای زینی شکل است قرار میگیرد. دامنه حرکت این نوع مفصل هم نظیر
مفصل لقمه ای نسبتاً زیاد است مثل مفصل اولین استخوان کف مچ دست. (Trapezium) دست و استخوان ذوزنق های شکل
انواع مفاصل متحرک
* مفصل کروی (دورانی) مثل شانه مثل ران Ball and Socket * مفصل
* مفصل لولایی مثل آرنج مثل مفصل بین رادیوسو اولن
ا Pivot * مفصل مثل انتهای تحتانی رادیوس
۴و Condyloid * مفصل استخوانهای مچ دست
sliding * مفصل لغزنده
* مفصل زینی شکل ٬ بین اولین استخوان کف دست واستخوان ذوزنقهای
(Amphiarthrosis) 2. مفصل نیمه متحرک این مفصلها حرکت مختصری دارند و در آنها یا انتهای دو استخوان به وسیله یک صفحه غضروفی به هم وصل شده است مثل مفصل بین دو جسم مهره ای ٬ یا با یک رباط بین استخوانی مثل ارتباط بین انتهاهای پایینی استخوان درشتنی و نازکنی به هم مربوطند.
(Synarthrosis) 3. مفصل بیحرکت دو انتهای استخوانها در این نوع مفصلها به وسیله بافت لیفی و یاغضروف طوری در هم رفته و به هم چسبیدهاند که هیچ گونه حرکتی بین استخوانها وجود ندارد مثل مفصل بین استخوانهای جمجمه. درمان زانوی پرانتزی بدون عمل جراحی
بدون دیدگاه