درمان انحراف ستون فقرات
در این بخش قصد داریم شما را با انواع اصطلاحات مربوط با ستون فقرات و موارد مربوط به انحراف ستون فقرات و درمان انحراف ستون فقرات آشنا کنیم.
درمان انحراف ستون فقرات بدون جراحی در کلینیک آرامیس طب (Treatment of spine deflection)
کارشناسان کلینیک آرامیس طب غربالگری ستون فقرات را در مدارس انجام داد.ه و در صورت مشاهده هر گونه انحنای غیر طبیعی به پزشک مربوطه ارجاع می دهند. تا با مشورت تیم توانبخشی درمان غیر جراحی لازم جهت اصلاح وضعیت اسکولیوز صورت گیرد.
درمان غیر جراحی شامل استفاده از بریس ، فیزیو تراپی و انجام حرکات اصلاحی می باشد.
منظور از اسکولیوز چیست؟
اصطلاح اسکولیوز به معنای انحنای جانبی ستون فقرات است، اگر از جلو به ستون فقرات نگاه کنیم به صورت یک خط مستقیم می باشد، اگر شکل مهره ها در یک یا چند محل به شکل s و یا c در اید اسکولیوز ایجاد شد.ه است. اسکولیوز علاوه بر قوس جانبی موجب چرخش مهره ها هم می شود که باعث میشود یک شانه و یا یک طرف لگن بالاتر قرار گیرد. که این ناهنجاری ممکن است ساختاری باشد یا به دنبال تغییرات در استخوان ها و یا بافت نرم ایجاد شده باشد و یا یک اختلال موقتی به علت فعالیت رفلکسی یا قرار گیری عضلات ستون فقرات باشد.
انواع اسکولیوز
اسکولیوز شیرخواران
اسکولیوز شیرخواران در سنین پایین به صورت یک انحنای ساده ، معمولا تحدب چپ ، و بدون علت مشخص اغاز می شود که ممکن است بهبود یابنده و یا تشدید شونده باشد که با توجه به عکس رادیوگرافی نوع ان مشخص میگردد.
اسکولیز ساختاری ایدیوپاتیک
این نوع از ناهنجاری در کودکی یا در بلوغ اغاز و تا توقف رشد استخوانی تشدید می یابد. علت ان نامشخص می باشد و شیوع ان در دختران بیشتر از پسران میباشد. اغاز این بیماری غالبا در سنین ۱۰ و ۱۲ سال، در زمان حداکثر رشد در دوره بلوغ می باشد. هر قسمتی از ستون فقرات سینه ای و یا کمری ممکن است درگیر شود . در این نا هنجاری یک انحنای ساختاری اولیه و چند انحنای ثانویه در بالا و پایین ان دیده میشوند. انواع ان شامل : اسکولیوز کمری ، اسکولیوز سینه ای کمری و اسکولیوز سینه ای می باشد.
اسکولیوز ساختاری ثانویه
در این گروه از بیماران ، انحنای غیر طبیعی ستون فقرات به علت یک ناهنجاری زمینه ای می باشد. که علل ان شامل : نا هنجاری های مادر زادی مهره نیمه که زاویه دار شدن ستون فقرات در محل ناهنجاری با زاویه ای تند ، همراه با انحنای جانبی در بالا و پایین دیده می شود . اسکولیوز متعاقب ابتلا به فلج اطفال با کشش نا مساوی عضلات در دو سوی ستون فقرات ارتباط دارد . نوروفیبروماتوز که مکانیزم ان مشخص نمی باشد . سن اغاز بیماری ، محل ، ماهیت و شدت انحنا ستون فقرات بسته به علت زمینه ای متفاوت است.
اسکولیوز جبرانی
اسکولیوز ناحیه کمر وقتی لگن به یک سمت منحرف می شود، مانند مواردی که طول اندام های تحتانی برابر نیست و یا وقتی بد شکلی ثابت در مفصل هیپ یک طرف وجود دارد رخ می دهد. در این مورد ، معمولا هیچ نا هنجاری درونی در ستون فقرات وجود ندارد و با اصلاح انحراف لگن از وضعیت طبیعی، اسکولیوز خود به خود اصلاح می شود . اما در موارد طول کشیده ممکن است اسکولیوز کمری به حالت ثابت در امده باشد.
اسکولیوز ناشی از سیاتیک
این نوع اسکولیوز، یک نا هنجاری موقتی ناشی از اثر محافظتی عضلات در برخی وضعیت های دردناک ستون فقرات است. علت زمینه ای ان : پرولاپس دیسک بین مهره ای و فشار بر اعصاب کمری یا خاجی ، کمر درد حاد ، درد سیاتیک انحنا در ناحیه کمری وجود دارد و با چرخش مهره ها همراه نیست . درمان این ناهنجاری ، درمان علت زمینه ای می باشد .
علائم اسکولیز
علائم معمولا به صورت تغییر شکل تنه، برجسته شدن یک طرفه تنه ، بالا بودن شانه در یک طرف ، نا متقارن بودن لگن ،بر امدگی یک استخوان کتف از پشت ، اختلاف طول پاها قرار داشتن دنده ها در ارتفاع مختلف و به ندرت درد در ناحیه انحنا و تنگی نفس می باشد.
درمان
درمان اسکولیوز با بررسی عکس رادیگرافی و تعیین شدت قوس و سن بیمار مشخص می گردد. برای بررسی شدت و محل انحنا باید مهره اخر و و اول را در انحنای اولیه شناسایی نمود و زاویه کوب را اندازه گیری کرد. این که بیمار در سن رشد است یا رشد ان پایان یافته بسیار حائز اهمیت است. هرچه بیمار سن پایین تری داشته باشد مشکلات بیشتری خواهد داشت به دلیل پیشرفت قوس در سن رشد و هم چنین هر چه قوص در قسمت بالاتر از ستون فقرات قرار گیرد درمان ان مشکل تر خواهد بود.
درمان با توجه به میزان قوس
اگر میزان قوس کمتر از ۲۰ درجه باشد و کودک نزدیک به سن بلوغ باشد دکتر او را تحت نظر گرفته و تا پایان سن رشد هر ۶-۹ ماه عکس رادیگرافی گرفته و کنترل میشود که در صورت پیشرفت قوس درمان مناسب صورت گیرد. اگر میزان قوس ۲۵-۴۵ دره باشد و فرد در سن رشد باشد باید از بریس استفاده کرد اگر میزان قوس بیشتر از ۴۵ درجه باشد و فرد در حال رشد باشد ممکن است عمل جراحی صورت گیرد.
درمان انحراف ستون فقرات بدون جراحی در کلینیک آرامیس طب (Treatment of spine deflection)
کارشناسان کلینیک آرامیس طب غربالگری ستون فقرات را در مدارس انجام داد.ه و در صورت مشاهده هر گونه انحنای غیر طبیعی به پزشک مربوطه ارجاع می دهند. تا با مشورت تیم توانبخشی درمان غیر جراحی لازم جهت اصلاح وضعیت اسکولیوز صورت گیرد.
درمان غیر جراحی شامل استفاده از بریس ، فیزیو تراپی و انجام حرکات اصلاحی می باشد.
بریس میلواکی
شایع ترین وسیله در درمان اسکو لیوز به ویژه اسکولیوز ناحیه سینه ای می باشد، این بریس بر اساس تصحیح سه مفصلی ساخته شده و با اعمال کشش بر ستون فقرات بین یک حلقه لگنی ( ترمو پلاستیک) و یک حلقه محافظ گردنی- پس سری و اعمال فشار توسط یک بالشتک بر دیواره قفسه سینه در محل راس انحنا، نا هنجاری را تا حدودی اصلاح می کند . برای ساخت این وسیله لازم است از بیمار قالب گیری شود.
اهداف استفاده از بریس میلواکی
- حفظ حالت صاف بدن و تصحیح فرم نشستن
- جلوگیری از پیشرفت انحنا در سن بلوغ
- جلوگیری و درمان اختلال عملکرد تنفسی
- کنترل درد ستون فقرات
برنامه بریس
معمولا فرد باید ۲۳ ساعت در طول روز از بریس استفاده کند ، ممکن است در روز های اول از ساعت کم شروع کرده تا فرد کم کم به استفاده از بریس عادت کند . یک ساعت هم صرف فعالیت های ورزشی و حرکات اصلاحی باید شود . نیاز است که بریس هر ۶ ماه یکبار مطابق با شرایط بیمار تنظیم شود. این برنامه درمانی تا زمانی که بلوغ اسکلت کامل شود و یا پیشرفت انحنا کنترل شود ادامه دارد . کنار گذاشتن بریس باید به تدریج و با دقت صورت گیرد. اگر نشانه ای از پیشرفت دوباره انحنا بود فرد باید مجدد از بریس استفاده کند.
پوشیدن درست بریس مهم است لذا ممکن است کودک به کمک شما نیاز داشته باشد.
- در حالی که خود و کودکتان ایستاده‌اید، آرتز را اطراف بدن کودکتان قرار داده و حلقه گردن را سفت کنید .
- همانطور که این کار را انجام می‌دهید، تسمه‌ی روی قطعه لگنی را تا جایی که امکان دارد به آرامی سفت کنید. مراقب باشید که قطعه لگنی را دور میان تنه کودک خود نپیچانید.
- در نهایت پدهای مشخص شد.ه را ببندید.
در هنگام استفاده از بریس باید پوست دائما تمیز و خشک باشد و برای تمیز کردن بریس باید از الکل استفاده شود . به هیچ عنوان پیچ های بریس را بدون مشورت با ارتزیست نباید شل کنید.
ورزش کردن به تنهایی نمی تواند جایگزین بریس شود ، اگرچه مطالعات نشان داده انجام حرکات اصلاحی باعث کاهش درجه انحنا شده اند اما به عنوان روشی جایگزین ثابت نشده است. و در انحنای بالا ۲۵ درجه استفاده از بریس اولین گزینه درمانی است.
بوستون
بریس بوستون برای درمان انحنا های پایین تر ستون فقرات که راسشان زیر مهره نهم سینه ای است مناسب است . این بریس تنها تصحیح دو نقطه ای انجام داد.ه و لوردوز کمری را کاهش می دهد. برای ساخت این وسیله نیز نیاز به قالب گیری می باشد. و جنس ان از ترموپلاستیک می باشد که در نقاط مشخصی که ارتزیست تشخیص می دهد داخل وسیله پد گذاری می شود.
پدهایی که از لحاظ استراتژیک در داخل بریس بوستون قرارگرفته‌اند به منحنی اسکولیوزی فشار وارد می‌کنند. قسمتی از بریس که خالی از پد است در نقطه مقابل قسمت‌های دارای پد قرار دارد. هدف از این کار این است که انحنای ستون فقرات شود. در واقع قرارگیری جای پدها بر این نظریه استوار است که ستون فقرات بر اثر فشار پدها به سمت نواحی بدون پد حرکت می‌کند. از آنجایی که حضور پدهایی که به انحنای ستون فقرات فشار واردمی‌کنند ناخوشایند است لذا فرد تلاش‌می‌کند تا نخاع خود را در موقعیتی قراردهد که از زیر فشار پدها خارج شود.
بریس به راحتی سوار بر بدن میشود بنابراین می‌توان آن را در زیر لباس پوشید اما لازم به ذکر است که برای اینکه به راحتی بتوان بریس را در زیر لباس جا داد باید اندازه لباس‌هایی که می‌پوشید بزرگتر از سایز عادی فرد باشد. پس از آن که پزشک استفاده از بریس را برای بیمار تجویزکرد اکثر افراد آن را به مدت ۳ تا ۵ سال و ۱۸ تا ۲۳ ساعت بصورت شبانه‌روزی می‌پوشند. البته ناگفته‌نماند که روزانه می‌تواند برای انجام برخی کارها از جمله استحمام، شنا و یا انجام بازی‌های ورزشی بریس را به مدت چند ساعت درآورد.
بریس چارلستون PROVIDENCE
بریس دیگری که فقط در تایم شب برای درمان اسکولیوز استفاده میشود، بریس چارلستون است که چون فقط شب‌ها استفاده میشود ، به بریس "پاره وقت" مشهور است.
چارلستون هنگام خم شدن بیمار به سمت کوژی یا برآمدگی رو به بیرون انحناء ستون فقرات قالب‌گیری میشود تا بریس بتواند انحناء را در طول هشت ساعت خواب شبانه اصلاح کند. بنابراین بریس چارلستون به گونه‌ای طراحی میشود که فشار بیشتری را در جهت مخالف انحناء وارد کند. این فشار عملکرد اصلاحی بریس را افزایش می‌دهد این نوع بریس برای انحنای ۲۰-۳۵ درجه که در زیر کتف است استفاده می شود. این بریس از لحاظ وزنی بسیار سبک است.
فیزیوتراپی
اهداف فیزیو تراپی
حفظ انعطاف پذیری
اصلاح وضعیت
تثبیت موقعیت صحیح
اموزش تمرینات ورزشی به بیمار:
کشش و انعطاف پذیری، تقویت ماهیچه خاص، تمرینات تثبیت ستون فقرات
کیفوز
کیفوز اصطلاحی کلی برای نشان دادن انحنای ستون فقرات به سمت عقب است. اگر به یک فرد با ستون فقرات طبیعی از پشت سر نگاه کنیم ستون فقرات در طول خود از گردن تا کمر راست دیده می شود. ولی اگراز کنار به ستون فقرات نگاه کنیم در طول ان از گردن تا کمردو قوس طبیعی وجود دارد. یک قوس ملایم با برامدگی در قسمت پشت تا انتهای دنده ها به نام کیفوز و یک قوس با فرورفتگی در ناحیه کمری به نام لوردوز کمری.
وجود این دو قوس در دو جهت مخالف با برامدگی در پشت و فرورفتگی در ناحیه کمردر ستون فقرات یک انسان طبیعی الزامی هستند. تا بتوانند تعادل تنه و سر را روی لگن حفظ کنند. نا هنجاری کیفوز ممکن است به شکل منحنی طویل و گرد ( پشت منحنی ) و یا به صورت یک زاویه تند و موضعی در پشت ( پشت قوز دار ) دید.ه شود.
در ناحیه سینه ای به طور طبیعی ، انحنای قابل توجه خلفی وجود دارد. اگر این انحنا بیشتر شود ، کیفوز ناحیه سینه ای ایجاد میشود . اما در ناحیه کمری و گردنی همانطور که گفت.ه شد انحنا ستون فقرات به سمت جلو است. ( لوردوز ) و هر گونه بر عکس شدن نشان دهند.ه کیفوز این نواحی می باشد. ستون فقرات سینه ای( پشتی) به طورطبیعی از مهره اول تا مهره دوازدهم پشتی با مختصر برامدگی ( کیفوز) ۴۵–۲۰ درجه کشید.ه شد.ه است. موقعی که برامدگی قوس از ۴۵ درجه بیشتر شود کیفوز زیادی یا کیفوز بیش از اندازه خواند.ه میشود. در اکثر موارد، بروز پشت گرد یا کیفوز به سن بستگی دارد. که در بیشتر موارد در زنان سالخورده دید.ه میشود.
انواع کیفوز
کیفوز وضعیتی، شایع‌ترین نوع کیفوز است. این کیفوز معمولا در طول سال‌های نوجوانی ظاهر میشود و در دختران بیشتر از پسران رایج است. کیفوز وضعیتی زمانی رخ می دهد که استخوان‌ها و ماهیچه‌ها، احتمالا به دلیل قوز کردن یا وضعیت قرارگیری نامناسب بدن، به شکل غیر طبیعی رشد می‌کنند. کیفوز وضعیتی می‌تواند باعث ناراحتی خفیف شود اما به ندرت به مشکلات بعدی منجر میشود.
* کیفوز شوئرمن معمولا در دوران نوجوانی، به ویژه در اوج رشد ظاهر میشود. علت ان ناشناخته است، اما می‌تواند ارثی باشد.. کیفوز شوئرمن باعث میشود که ستون فقرات زمانی که از کنار روی اشعه ایکس مشاهده میشود، به جای مستطیل، مانند گوه به نظر برسد.
* کیفوز مادرزادی هنگامی اتفاق می‌افتد که ستون فقرات در حالی که نوزاد هنوز در رحم مادر است، به صورت غیر طبیعی رشد می‌کند. ممکن است چندین مهره با هم ادغام شوند یا استخوان‌ها می‌توانند به صورت نادرست تشکیل شوند. این نوع کیفوز می‌تواند با رشد کودک بدتر شود.
دلیل ایجاد این ناهنجاری ها
۱- سل ستون فقرات
۲- شکستگی گوه ای شکل و فشرد.ه یک مهره
۳- اسپوندیلیت انکیلوزان
۴- استئوپروز
۵- تومور مخرب ستون فقرات
۶- پوکی استخوان
۷- ارتروز
۸- اسکولیوز
۹- طرز ایستادن یا نشستن بد که می تواند باعث کایفوزیس موضعی یا و قوز کمر شود و در بین نوجوانان شایع تر است، به علت خمیده بودن یا دولا دولا راه رفتن که منجر به ضعف عضلات و انحناء ستون فقرات می شود.
علایم
۱- ظاهر فرد که حالت قوز پیدا می کند
۲- خستگی و کوفتگی
۳- درد در قسمت وسط یا پایین پشت
۴- گاهی مشکلات تنفسی
درمان غیر جراحی کیفوز در کلینیک آرامیس طب
اگر منحنی اسکولیوز بین ۲۰ تا ۴۰ درجه باشد یا منحنی کیفوز بیش از ۵۰ درجه باشد و فرد در سن رشد باشد، پزشک ممکن است برای درمان بریس تجویز کند . با استفاده از بریس هم از پیشرفت این ناهنجاری جلو گیری میشود و هم چنین باعث کاهش درجه انحنای کیفوز می شود. کارشناسان در کلینیک آرامیس طب، با بررسی عکس رادیوگرافی بیمار و مشورت با پزشک مناسب ترین بریس را برای فرد طراحی و می سازند.
انواع بریس
بریس میلواکی
به طور رایج برای درمان کیفوز که ب ویژه با اسکولیوز همراه باشد از میلواکی استفاده می شود . که این وسیله با قالب گیری از بدن بیمار و اصلاح قالب ، و سپس با طراحی و پد گذاری ساخت.ه میشود. نیرو های اصلاحی این وسیله باعث بهبود این ناهنجاری می شود. که این بریس باتوجه به دستور پزشک معمولا ۲۳ ساعت در طول روز باید استفاده شود . هم چنین هر ۶-۹ ماه جهت تنظیم و تطابق با بدن باید توسط ارتزیست باید به کلینیک ارتوپد فنی مراجعه شود .
بریس کایفولوژیک
از این بریس نیز در درمان کیفوز ( کیفوز شوئرمن) استفاده می شود . که این بریس اصلاحی نیز با قالب گیری توسط ارتزیست ساخت.ه میشود. و در درمان این ناهنجاری نتایج مطلوبی داشته است.
این بریس ها با درجه انحنای بالا و بیشتر در افرادی که در حال رشد هستند برای درمان این ناهنجاری مورد استفاده قرار می گیرد. در بیمارانی که دارای درجات خفیفی از کیفوز هستند و یا اینکه سن رشد ان ها تمام شد.ه است به ویژه افراد سالمند که به دلیل ضعیف شدن عضلات و پوکی استخوان به این انحراف دچار شد.ه اند ، وسیله های ارتوپدی زیر مورد استفاده قرار میگیرد:
بریس knight taylor
این بریس شامل یک قسمت ترموپلاستیک و یا فلزی است که در قسمت پشتی تنه قرار میگرد. و یک پد شکمی که باعث کاهش لوردوز کمری ، و استرپ های شانه ای که باعث هل دادن شانه ها به سمت عقب و در نتیجه اصلاح وضعیت ستون فقرات و کاهش کایفوز کمری میشود. از این بریس برای درمان شکستگی های مهره ها هم استفاد.ه می کنند.
بریس wko weighted kypho-orthosis
این بریس معمولا سافت بده و تحمل ان برای بیمار راحت تراست. شامل مگنت و وزنه است که به صورت فعال باعث تقویت عضلات پشت می شود. که معمولا ۵-۶ ساعت در طول روز استفاده می شود که در واقع یاد اوری کننده نوع صحیح نشستن می باشد .
بریس spinomed
نوع دیگری از بریس است که در درمان این نا هنجاری استفاده می شود ، که بیماران رضایتی بالایی داشته اند.در کنار این بخش از درمان تمرینات اصلاحی و هم چنین فیزیوتراپی در تسریع بهبود این انحراف بسار موثر می باشد.
بدون دیدگاه