درمان زانوی پرانتزی
در این بخش قصد داریم در خصوص یکی دیگر از خدمات کلینیک اورتوپد فنی آرامیس تحت عنوان درمان زانوی پرانتزی ، درمان پای پرانتزی ، درمان زانوی پرانتزی بدون جراحی برای شما بنویسم.لازم به ذکر است که در کلینیک ارتوپد فنی آرامیس طب درمان زانوی پرانتزی بدون جراحی صورت میپذیرد.
زانوی پرانتزی یا ژنووروم
تعریف(زانوی پرانتزی یا ژنووروم چیست؟
زانوی پرانتزی (Genuvarum-Bowleg ) به عارضه ای گفته میشود که در آن زانوهای فرد در حالت ایستاده و در حالیکه پاهای خود را جفت کرده و قوزک ها به یکدیگر چسبیده باشند، از هم فاصله دارند و پاها به شکل دو پرانتز () دیده میشوند. امروزه در کودکان به دلیل تغییر سبک زندگی و کاهش فعالیت آنها بسیار شایع تر است. اما باید توجه داشت که تا سن ۳سالگی این عارضه ممکن است فیزیولوژیک بوده و خودبه خود درمان شود. به جهت اطمینان بیشتر درصورت مشاهده زانوی پرانتزی میتوانید با مراجعه به پزشک متخصص ارتوپد یا طب فیزیکی از سلامت زانوهای فرزند خود مطلع شوید.
زانوی پرانتزی در سنین بزرگسالی نیز میتواند ایجاد شود.در این بیماری به دلیل برهم خوردن الگوی توزیع فشار مفصلی و نیروها، در طولانی مدت شاهد آرتروز زودرس در زانو و متعاقبا درد خواهیم بود. در اختلال زانوی پرانتزی عمدتا چرخش رو به داخل در استخوان ساق نیز مشاهده میشود.
علل ایجاد زانوی پرانتزی :
چرا زانوها پرانتزی میشوند؟
چندین علت مهم برای زانوی پرانتزی وجود دارد که به اختصارشامل :
– بدجوش خوردن شکستگی ها در استخوان ران یا ساق
– آرتریت روماتوئید یا استئوآرتریت
– بیماری های توام با کاهش تراکم استخوان مثل ریکتز
– بیماری های توام با نرمی استخوان
– رشد نابرابر صفحات رشدی در استخوانها در کودکان
– بیماری بلانت
– عفونت ها و تومورها که در رشد استخوان تاثیر گذارند
– حرفه هایی همچون سوارکاری یا فوتبال که به دلیل وضعیت فرد احتمال ایجاد زانوی پرانتزی را افزایش میدهند.
– ژنتیک و زمینه های ارثی که بسیار حائز اهمیت اند
تشخیص زانوی پرانتزی
چگونه تشخیص دهیم زانوها پرانتزی هستند؟
در بدو تولد به دلیل نحوه قرارگیری جنین در رحم مادر پاهای نوزادان به صورت پرانتزی خواهد بود.این زاویه به مرور زمان و با شروع راه رفتن به صورت طبیعی تا سنین ۱۸ تا ۲۴ ماهگی رو به کاهش میگذارد.برای تشخیص این دفورمیتی روش های مختلفی از جمله عکسبرداری با x-ray وجود دارد. اما راه های کم خطرتری هم هستند که قابل اطمینان میباشند.
۱-میتوان با استفاده از گونیامتر(یک ابزار اندازه گیری زاویه) و با دانستن مقدار نرمال زاویه در سنین مختلف تعیین کرد فرد به ژنووروم مبتلا است یا خیر.
۲-روش دیگر که دقت کمتری دارد اینست که فرد پاهای خود را درحالیکه قوزک های داخلی بهم چسبیده باشند، در کنار هم قراردهد.در این صورت اگر فاصله بین دو زانو بیشتر از ۵ یا ۶ سانتی متر باشد فرد را میتوان به عنوان کسی که مبتلا به ژنووروم است تشخیص داد.
درمان های غیرجراحی زانوی پرانتزی :
از آنجایی که بدن ما به عنوان زنجیره ای بسته از مفاصل دارای عملکرد میباشد، بروز هرگونه اختلال در هریک از مفاصل روی مفاصل بالایی و پایینی آن نیز تاثیرگذار خواهد بود. تشخیص و درمان به موقع زانوی پرانتزی علاوه بر جلوگیری از ایجاد مشکلات ثانویه، میتواند هزینه های درمان کمتری را نیز به دنبال داشته باشد. از جمله درمان های غیرجراحی این اختلال بریس های زانو، کفش ،کفی های طبی، فبزیوتراپی، لیزر درمانی ورزش های اصلاحی هستند.
درمان های ارتوزی در کودکان:
پزشک معالج کودک باتوجه به شدت عارضه در فرد درمورد نوع درمان وی تصمیم میگیرد.عمدتا اولین درمان ها،درمان های ارتوزی هستند که در صورت لزوم همراه شدن آنها با حرکات خاص ورزشی میتواند تاثیر ارتوز را افزایش دهد. اساس عملکرد بریس های بلند،زانوبندها، کفش و کفی های طبی همگی بر تنظیم راستای نیروها و جابه جایی خط وزن بدن استوارند. در بعضی موارد برای ایجاد کنترل بیشتر روی زانو بهتر است مفصل مچ پا هم علاوه بر زانو درون بریس قرارگیرد که در اینصورت برای فرد بریس بلند متصل به کفش ارتوپدی تجویز میگردد.کارشناسان ارتوز و پروتز بعد از معاینه و اندازه گیری های لازم، بریس، کفش یا کفی تجویز شده توسط پزشک متخصص را متناسب با شرایط فرد طراحی کرده و پس از یک جلسه پرو تکمیل میکنند. توصیه میشود کفش و کفی های طبی در ساعات اوج فعالیت فرد حداقل ۴تا۵ ساعت در روزمورد استفاده قرارگیرند. باتوجه به رشد بالای کودک در این سنین، بهتر است طی دوره های ۶ماهه با مراجعه به مرکز ارتوز و پروتز(ارتوپدی فنی) ارتوز فرزند خود را توسط کارشناس مربوطه مورد ارزیابی قرار داده و جهت دستیابی به نتیجه بهتر با کارشناس فرزند خود در ارتباط باشید.
زانوبندهای اصلاحی:
دراین زانوبندها از طریق سیستم عملکردی خاصی زانو به سمت داخل هدایت میکند.این زانوبندها به صورت مفصل دار و بدون مفصل برای فرد تجویز میشوند که نوع بدون مفصل برای استفاده شبانه با حداکثر میزان اصلاح طراحی و ساخته میشود.
زانوبند های rigid کنترل کننده زانوی پرانتزی (gll) :
این نوع زانو بند ها از جنس ترموپلاستیک می باشند که هم نوع مفصل دار ان ها ساخته میشود و هم بدون مفصل. سیسیتم عملکردی آن نیز به صورت ۳ نقطه فشار میباشد . نوع بدون مفصل فقط برای استفاده در ساعت خواب میباشد. بیشتر در کودکانی که سن رشد ان ها تمام نشده است کاربرد دارد.
بریس های بلند متصل به کفش:
باتوجه به سیستم نیروهای وارده به زانو گاهی برای اصلاح بیشتر و ایجاد کنترل حداکثری روی مفصل زانو پزشک معالج ترجیح میدهد مفصل مچ پاراهم درگیر کرده که به این منظور از بریس های بلند که کل اندام تحتانی را دربرمیگیرد، استفاده کند.در این بریس ها عمدتا مفصل زانو بدون حرکت است که همین امر میزان اصلاح راستای زانو را افزایش میدهد.میزان استفاده از این بریس ها در کودکان با توجه به میزان انحراف، سن و… متفاوت بوده و توسط پزشک معالج کودک تعیین میشود.
درمان های ارتوزی در بزرگسالان:
شیوع اختلالات زانو در بزرگسالان نیز قابل توجه بوده و در این بین زانوی پرانتزی در بزرگسالان و به خصوص سالمندان حایز اهمیت میباشد.از بهترین درمان ها در بزرگسالان میتوان به استفاده از کفش و کفی های طبی اشاره کرد .در موارد متوسط و شدید استفاده از بریس های زانوی پرانتزی کمک بیشتری به فرد خواهند نمود که براساس معیارهای متفاوتی مثل سن فرد،مقدار علائم و زاویه زانو در انواع گوناگون و با استفاده از متریال های متفاوت طراحی و ساخته میشوند.باید توجه داشت در سنین بزرگسالی به دلیل پایان یافتن سن رشد و بسته شدن صفحات رشدی هدف درمانی اصلاح زاویه زانو نخواهد بود بلکه با درمان ارتوزی و سایر درمان های غیرجراحی روند پیشرفت عارضه متوقف شده و به بهبود دردهای زانو کمک خواهد شد.
زانوبند genovarumcontrol gvc :
این نوع زانو بند ها ( genovarumcontrol gvc )ازطریق اعمال نیروی سه نقطه فشار باعث اصلاح و کنترل درد در افراد مبتلا به زانوی پرانتزی می شود. جنس آن نئوپرن می باشد ،بسیار سبک و برای استفاده راحت میباشد . دارای یک مفصل در قسمت داخل پا است که راه رفتن را آسان میکند.هدف نهایی از استفاده از این زانوبندها ایجاد کنترل روی زاویه زانو در حین راه رفتن و ایستادن میباشد.بنابراین بهبود زاویه زانو در این شرایط اتفاق نخواهد افتاد.
فیزیوتراپی و لیزر درمانی:
در زانوی پرانتزی به دلیل برهم خوردن توازن و تعادل نیروهای وارده به مفصل و همچنین ضعف عضلانی، سمت داخلی زانو همواره تحت نیروهای فشاری بیشتر و سمت خارجی زانو تحت نیروهای کششی قرارمیگیرد. این نیروهای بیش از حد میتوانند موجب ایجاد التهاب بافت نرم و دردهای آزاردهنده در زانو شوند.استفاده از چند جلسه لیزردرمانی میتواند به کاهش التهابات و درد زانو کمک کند.تمرینات فیزیوتراپی نیز با هدف تقویت عضلات، کاهش گرفتگی های عضلانی و محدودیت های حرکتی و دردهای زانو و همچنین کاهش یا توقف سیر پیشرفت زانوی پرانتزی همواره کمک موثری در روند درمان فرد ارایه میدهد.
ورزش های اصلاحی
تمرینات ورزشی که توسط فیزیوتراپیست یا کارشناس حرکات اصلاحی به فرد داده میشوند با هدف کاهش درد و کاهش جزئی زاویه زانو(این کاهش زاویه با توجه به سن،زاویه اولیه و فیزیولوژی هر فرد متفاوت خواهد بود) هستند.نکته حائز اهمیت آنست که این تمرینات را حتما زیر نظر کارشناس و به دفعات مناسب که مختص شماست انجام دهید تا بهترین نتیجه حاصل شود.برخی از این تمرینات در زیر اورده شده اند:
– روی یک صندلی بنشینید. یک پا را بالا اورده تا حدی که زانو کاملا صاف شود.در این حالت چند ثانیه پا را نگه دارید و سپس بر زمین بگذارید.این حرکت را برای پای سمت مقابل هم به دفعات مساوی انجام دهید.
– روی زمین دراز بکشید.زانوهای خود را خم کنید.یک توپ متوسط بین زانوهای خود قرار داده و سعی کنید با زانوها به توپ فشار وارد کنید و چند ثانیه در این وضعیت بمانید.این تمرین را به دفعات تکرار کنید و سعی کنید هربار با فشار بیشتری توپ را بین دو زانو نگه دارید.
–
بدون دیدگاه